บทความนี้จะมานำเสนอเกี่ยวกับ 10 สายพันธุ์พุทธรักษา สัญลักษณ์วันพ่อแห่งชาติกันนะคะ เนื่องในโอกาสวันพ่อแห่งชาติ ซึ่งตรงกับวันที่ 5 ธันวาคม ของทุกปี และสัญลักษณ์ประจำวันพ่อแห่งชาติก็คือ ดอกพุทธรักษานั่นเองนะคะ เพราะฉะนั้นเรามาทำความรู้จัก ดอกพุทธรักษา สัญลัษณ์ของวันพ่อให้มากขึ้น ทั้งประวัติ ที่มา และสายพันธุ์ต้นพุทธรักษากันนะคะ พร้อมแล้วตามมาดูกันเลยค่ะ
ต้นพุทธรักษา พุทธรักษา (Indian Shot, Butsarana, Canna Lily) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Canna indica L. จัดอยู่ในวงศ์ Cannaceae มีถิ่นกำเนิดในอินเดีย แอฟริกา และสหรัฐอเมริกา ก่อนจะแพร่ขยายในเอเชีย รวมถึงประเทศไทย และมีชื่อแตกต่างกันไปตามภูมิภาค อาทิ บัวละวง พุทธสร ลักษณะเป็นไม้ล้มลุก เนื้ออ่อนอวบน้ำ ความสูงประมาณ 1-2 เมตร มีเหง้าใต้ดิน แตกหน่อเป็นกอคล้ายกับต้นกล้วย หน่อมีลักษณะกลมแบนสีเขียว ขนาดประมาณ 2-4 เซนติเมตร เมื่อโตใบจะมีสีเขียวขนาดใหญ่ ความกว้างประมาณ 10-15 เซนติเมตร ความยาวประมาณ 25-35 เซนติเมตร ออกดอกตรงยอดลำต้น ความสูงประมาณ 15-20 เซนติเมตร กลีบดอกบางนิ่ม สีแตกต่างกันออกไปตามสายพันธุ์
ดอกพุทธรักษาได้ถูกนำมาใช้เป็นสัญลักษณ์ของวันพ่อ เนื่องจากมีสีเหลืองที่ตรงกับสีของวันจันทร์ที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2470 ซึ่งเป็นคล้ายวันพระบรมราชสมภพพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เพื่อเป็นการเทิดพระเกียรติและน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณของในหลวง รัชกาลที่ 9 รวมถึงการให้ความสำคัญกับบทบาทของพ่อที่มีต่อสถาบันครอบครัว และสังคมไทยด้วยนั่นเอง อีกทั้งยังเป็นดอกไม้ประจำจังหวัดชุมพรอีกด้วยค่ะ
นับตั้งแต่อดีตผู้คนนิยมปลูกต้นพุทธรักษาเอาไว้ในบ้าน เพราะเป็นชื่อที่มีความหมายดี หมายถึงการมีพระพุทธเจ้าคุ้มครองปกปักรักษาบ้านให้อยู่เย็นเป็นสุข ดังนั้น จึงมีความเชื่อกันว่านอกจากจะเป็นต้นไม้มงคลช่วยนำความสุขความเจริญ ยังช่วยป้องกันภัยอันตรายไม่ให้มาทำร้ายคนในครอบครัวได้อีกด้วยค่ะ การขยายพันธุ์ต้นพุทธรักษาสามารถทำได้โดยการเพาะเมล็ดและแยกหน่อ เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนซุย ระบายน้ำได้ดี ปลูกได้ทั้งในที่ที่มีแสงแดดจัดและแสงแดดรำไรนะคะ
10 สายพันธุ์พุทธรักษา สัญลักษณ์วันพ่อแห่งชาติ
1. Apricot Dream
พุทธรักษา Apricot Dream Apricot Dream (แอพลิคอต ดรีม) ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Canna x generalis ‘Apricot Dream’ มีถิ่นกำเนิดในสหรัฐอเมริกา กลีบดอกสีชมพูอ่อน บานช่วงกลางฤดูร้อน ลำต้นสูงประมาณ 60-90 เซนติเมตร
2. Black Knight
พุทธรักษา Black Knight Black Knight (แบล็ก ไนท์) ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Canna x generalis ‘Black Knight’ โดดเด่นด้วยดอกสีแดงเข้มและใบสีเขียวผสมสีแดงอมม่วง เจริญเติบโตได้ดีในที่ที่มีแสงแดดจัด ไม่มีหลักฐานถิ่นกำเนิดชัดเจน
3. Carol’s Yellow
พุทธรักษา Carol’s Yellow Carol’s Yellow (คาโรล เยลโล่) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Canna x generalis ‘Carol’s Yellow’ สายพันธุ์ใหม่ที่เพิ่งมีเมื่อประมาณปี ค.ศ. 2018 ช่วงแรกกลีบดอกจะมีสีเหลืองอ่อนหรือสีครีมแล้วจะค่อย ๆ เข้มขึ้น ลำต้นสูงประมาณ 1.2 เมตร
4. Cleopatra
พุทธรักษา Cleopatra Cleopatra (ครีโอพัตรา) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Canna x generalis ‘Cleopatra’ โดดเด่นด้วยกลีบดอกสีเหลืองที่มีจุดสีแดงกระจายอยู่ทั่วทั้งดอก ตัดกับใบสีเขียวอมม่วงได้เป็นอย่างดี
5. Firebird
พุทธรักษา Firebird Firebird (ไฟร์เบิร์ด) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Canna x generalis ‘Firebird’ เป็นสายพันธุ์ที่โตไว มีดอกขนาดเล็กเมื่อเทียบกับสายพันธุ์อื่น โดดเด่นด้วยช่อดอกสีแดง เหมาะกับการปลูกในเมืองร้อน เพราะชอบแสงแดดจัด หรือปลูกในที่ที่โดนแดดประมาณ 4-5 ชั่วโมงต่อวัน ทนแล้งได้ดี
6. Harvest Yellow
พุทธรักษา Harvest Yellow Harvest Yellow (ฮาเวสต์ เยลโล่) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Canna x generalis ‘Harvest Yellow’ มาพร้อมกับดอกสีเหลืองสดใสและแต้มสีส้มบริเวณโคนกลีบ ก้านใบค่อนข้างเปราะหักง่าย ไม่ควรปลูกในที่ที่มีลมพัดแรงมากนัก
7. Happy Emily
พุทธรักษา Happy Emily Happy Emily (แฮปปี้ เอมิลี่) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Canna x generalis ‘Happy Emily’ ลำต้นสูงประมาณ 60 เซนติเมตร โดดเด่นด้วยกลีบดอกสีเหลืองมีจุดสีส้มกระจายอยู่ทั่วดอก สามารถเจริญเติบโตได้ดีทั้งที่ที่มีแสงแดดและแดดรำไร
8. Phasion
พุทธรักษา Phasion Phasion (เพชั่น) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Canna x generalis ‘Phasion’ โดดเด่นด้วยกลีบดอกสีส้มและใบสีม่วงอมแดง เจริญเติบโตได้ดีกลางแจ้งมากกว่าในร่ม
9. Red King Humbert
พุทธรักษา Red King Humbert Red King Humbert (เรด คิง ฮัมเบิร์ต) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Canna x generalis ‘Red King Humbert’ ใบใหญ่สีเขียวอมน้ำตาล เป็นหนึ่งในสายพันธุ์ที่มีลำต้นสูงที่สุดสายพันธุ์หนึ่ง หากปลูกในสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเจริญเติบโตจะสามารถสูงได้ถึง 2.4 เมตรเลยทีเดียว
10. Richard Wallace
พุทธรักษา Richard Wallace Richard Wallace (ริชาร์ด วอลเลซ) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Canna x generalis ‘Richard Wallace’ สดใสด้วยดอกสีเหลืองพร้อมจุดสีส้มออ่อน ๆ บริเวณโคนกลีบดอก