สหภาพยุโรปเตรียมออกกฎหมายควบคุมปัญญาประดิษฐ์หลังรัฐสภายุโรป (European Parliament) บรรลุข้อตกลง กับคณะมนตรียุโรป (European Council) ว่าจะผ่านกฎหมายควบคุมปัญญาประดิษฐ์ โดยกฎหมายนี้ควบคุมการใช้งานตามระดับความเสี่ยง โดยแบ่งเป็น 3 ระดับ ดังนี้ค่ะ

1. ความเสี่ยงต่ำ (minimal risk)
เช่น ระบบแนะนำสินค้า หรือตัวกรองสแปม ระบบเหล่านี้ไม่มีการควบคุมใดๆ แต่ผู้ใช้อาจจะประกาศแนวทางการใช้งานของตัวเอง

2. ความเสี่ยงสูง (high risk)
– ระบบที่ใช้ควบคุมโครงสร้างพื้นฐาน
– คัดกรองคนเข้าสถาบันกาศึกษา หรือคัดกรองคนเข้าทำงาน
– ระบบจดจำบุคคล บันทึกพฤติกรรม
ระบบเหล่านี้จะมีมาตรการกำกับดูแลเข้ามาบังคับการใช้งาน

3. ความเสี่ยงสูงจนรับไม่ได้ (unacceptable risk)
– ระบบที่ใช้งานระดับควบคุมพฤติกรรมประชาชน
– ระบบให้คะแนนประชาชน (social scoring)
– หรือระบบทำนายการกระทำผิดต่างๆ ระบบเหล่านี้ห้ามใช้งานโดยสิ้นเชิง

นอกจากการควบคุมการใช้งานแล้ว กฎหมายฉบับนี้ยังบังคับปัญญาประดิษฐ์ต้องแสดงตัวชัดเจน เช่น แชตหรือวิดีโอ deepfake ต่างๆ ต้องมีเครื่องหมายบอกชัดเจนว่าเป็นปัญญาประดิษฐ์ เอาท์พุตต่างๆ ของปัญญาประดิษฐ์รวมถึง เสียง, วิดีโอ, และข้อความ ต้องฝังข้อมูลที่ตรวจสอบได้โดยง่ายอีกด้วยค่ะ

ส่วนสุดท้ายที่เพิ่มขึ้นมาคือกระบวนการกำกับปัญญาประดิษฐ์กลุ่ม LLM เรียกว่า General purpose AI โดย
– จะมีการควบคุมความเสี่ยง
– บังคับทดสอบใช้งานแบบมุ่งร้าย (adversarial testing)
– และมอนิเตอร์การเกิดเหตุต่างๆ
ข้อบังคับกลุ่มนี้จะความต่างไปตามอุตสาหกรรมแต่มีสภาพบังคับตามกฎหมายนี้

โทษปรับสำหรับกฎหมายคุม AI จัดชั้นความเสี่ยง

1. ในกรณีที่ใช้งานปัญญาประดิษฐ์กลุ่มห้ามใช้งาน
– กฎหมายนี้มีโทษปรับสูงสุด 35 ล้านยูโร หรือ 7% ของรายได้รวมทั้งหมดของบริษัท (เลือกอันที่สูงกว่า)

2. ส่วนกรณีไม่ทำตามต้องบังคับต่างๆ
– จะมีค่าปรับ 15 ล้านยูโรหรือ 3% ของรายได้รวม ในกรณีที่แจ้งข้อความไม่ตรงความจริงจะมีค่าปรับ 7.5 ล้านยูโรหรือ 1.5% ของรายได้บริษัท และค่อยๆ บังคับเป็นส่วนๆ ส่วนที่แบนนั้นบังคับภายใน 6 เดือน และกฎบางส่วนอาจจะรอไปถึงสองปี

ที่มา – European Commission