บทความนี้จะมานำเสนอเกี่ยวกับ ความแตกต่างระหว่าง “ชาญี่ปุ่น” กับ “ชาจีน” กันนะคะ ต้องยอมรับนะคะว่า ชา เป็นเครื่องดื่มที่มีชื่อเสียงและเป็นที่นิยมมากที่สุดในโลกเลยก็ว่าได้ โดย ชา ถูกค้นพบโดยจักรพรรดิเซินหนง แห่งจีน เมื่อ 5,000 ปีที่ผ่านมา แต่เพิ่งเริ่มแพร่หลายเมื่อ 2,000 ปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศญี่ปุ่น ชาเขียว Camellia sinensis เริ่มเป็นที่รู้จักเมื่อประมาณ 800 ปีที่ผ่านมา โดยพระภิกษุเซนชื่อ เมียวอัน ไอไซ ได้นำต้นชาจากจีนมาเผยแพร่ค่ะ ดังนั้นในประเทศญี่ปุ่นและจีน จึงมีชาหลากหลายชนิด ที่สามารถหาซื้อ และบริโภคได้ทุกวัน ชาบางชนิดมีรสชาติอ่อนบาง ในขณะที่บางชนิดมีรสชาติเข้มข้น และมีชีวิตชีวา นอกจากนี้ ใบชาบางชนิดมีลักษณะเป็นเข็ม ในขณะที่บางชนิดมีใบยาวและเรียว มีความแตกต่างมากมายระหว่างทั้งสองชนิดนี้นะคะ พร้อมแล้วตามมาดู ความแตกต่างระหว่าง “ชาญี่ปุ่น” กับ “ชาจีน” กันได้เลยค่ะ
ความแตกต่างหลักระหว่างชาญี่ปุ่นและชาจีน ได้แก่
– กระบวนการผลิตและการแปรรูป ระดับการหมัก ชนิดของชา รสชาติ ราคา ชาเขียวมัทฉะ การวางจำหน่าย ราคา ประโยชน์ และวัฒนธรรม
– ทั้งญี่ปุ่นและจีนมีการผลิตชาในปริมาณสูงมาก โดยเฉพาะในญี่ปุ่น มีการผลิตชาซานฉา (Sacha) ถึง 60% ของทั้งหมด ส่วนในจีนนั้น ในปี 2558 มีการผลิตชาเขียวเพียง 50% แสดงให้เห็นว่าทั้งสองประเทศนี้ มีการผลิตชาในปริมาณมากค่อนข้างใกล้เคียงกัน ในประเทศจีน มีชาอยู่ 6 ประเภท ได้แก่ ชาเขียว ชาเหลือง ชาขาว อูหลง ชาหมัก และชาดำ ส่วนในญี่ปุ่น นอกจากชาเหลืองแล้ว ชาประเภทอื่นๆ ทั้งหมดมีการผลิตและปลูกในปริมาณมาก แต่ชาขาวและชาหมักนั้นพบได้น้อย กระบวนการผลิตชา
– ในญี่ปุ่น ชาถูกแปรรูปด้วยเครื่องจักร โดยใบชาจะถูกทำให้แห้งก่อนนำไปป้อนเข้าเครื่องจักรและบดเป็นผงละเอียด ผงชานี้มักเรียกว่ามัทฉะ แต่เมื่อนำไปม้วนเป็นรูปเข็มจะเรียกว่าเซนชา กระบวนการนี้ใช้แรงงานน้อยและผลิตได้มาก
– ในจีน ชาถูกแปรรูปด้วยมือและถูกทำให้เป็นรูปทรงต่างๆ เช่น ม้วนเป็นเกลียว ม้วนเป็นลูกกลม และม้วนเป็นรูปดาบ กระบวนการนี้ต้องใช้แรงงานและเวลามาก แต่สามารถผลิตชาได้หลายประเภทและให้รสชาติที่ดีที่สุดในการดื่ม การเกิดออกซิเดชัน ปัจจัยเดียวที่ยับยั้งการเกิดออกซิเดชันคือสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงของโรคต่างๆ เช่น มะเร็งและโรคหัวใจ ร่างกายของเราสร้างโมเลกุลชนิดพิเศษที่ช่วยลดความเสี่ยงของโรค ย่อยสลายอาหาร และช่วยในการย่อยอาหาร
– ในชาญี่ปุ่น มีสารต้านอนุมูลอิสระอยู่ถึง 60%
– ในขณะที่ชาจีนมีเพียง 12-16% เท่านั้น
ซึ่งหมายความว่าชาญี่ปุ่นมีประโยชน์ต่อสุขภาพมากกว่าชาจีน
– ความหลากหลายของชา ในญี่ปุ่น ชาเขียวที่ผลิตและปลูกส่วนใหญ่นั้นมีสายพันธุ์จำกัด โดยเฉพาะพันธุ์ยะบุคิตะ ในขณะที่จีนมีชาหลากหลายสายพันธุ์นับร้อยนับพันชนิด และแต่ละชนิดก็มีชื่อเรียกที่แตกต่างกัน ชาจีนจึงมีความหลากหลายมากกว่าชาญี่ปุ่นมาก
– รสชาติ ชาญี่ปุ่นมีรสชาติที่สดชื่นคล้ายผัก และหากชงนานเกินไป รสชาติจะขมเล็กน้อย ชาญี่ปุ่นให้ความรู้สึกสดชื่นและช่วยเพิ่มพลังงาน ในขณะที่ชาจีนมีรสชาติหวาน อ่อนโยน มีกลิ่นหอมน่าดึงดูด และให้รสชาติคล้ายช็อกโกแลตหวานๆ
-ชาเขียวมัทฉะ ชาเขียวมัทฉะมีทั้งในญี่ปุ่นและจีน แม้จะมีลักษณะภายนอกที่คล้ายคลึงกัน แต่สถานที่ปลูกและรสชาติกลับแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง มัทฉะญี่ปุ่นมีรสชาติที่เข้มข้นและเป็นเอกลักษณ์ ซึ่งเกิดจากการปลูกชาในที่ร่ม ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงรสชาติและองค์ประกอบของใบชา ในขณะที่มัทฉะจีนมีขั้นตอนการผลิตที่แตกต่างออกไป ทำให้ได้รสชาติที่แตกต่างกัน ความพร้อมในการจัดหา
-ทั้งจีนและญี่ปุ่นผลิตและส่งออกชาเขียวไปทั่วโลก แต่ปริมาณการผลิตและการจัดหาแตกต่างกันอย่างมาก จีนผลิตชาหลากหลายชนิดและส่งออกไปยังทั่วโลกถึง 80% ในขณะที่ญี่ปุ่นส่งออกชาเพียง 1% และมักพบได้ในร้านค้าเฉพาะทางและบนอินเทอร์เน็ตเท่านั้น ซึ่งหมายความว่าชาญี่ปุ่นมีอัตราการจัดหาน้อยกว่าชาจีน ราคา ทั้งชาจีนและชาญี่ปุ่นมีราคาสูงกว่าชาชนิดอื่นๆ ชาจีนถือเป็นชาที่แพงที่สุดในโลก เนื่องจากการผลิตชาเขียวคุณภาพสูงเป็นเสมือนศิลปะการดำเนินชีวิตของชาวจีน พวกเขาใส่ใจในรายละเอียดและใช้เวลาในการผลิตอย่างพิถีพิถัน ด้วยใบชาคุณภาพดีที่สุด ในขณะที่ชาญี่ปุ่นก็มีราคาสูงเช่นกัน เนื่องจากมีคุณภาพและรสชาติที่ดีเยี่ยม
ประโยชน์ของชาเขียวญี่ปุ่น
ชาเขียวญี่ปุ่นมีประโยชน์มากมายต่อสุขภาพ ช่วยส่งเสริมสุขภาพที่ดี ชาเขียวญี่ปุ่นอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระและสารอาหารที่มีประโยชน์ เช่น คาเทชินและโพลีฟีนอล ซึ่งช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหาย นอกจากนี้ ยังช่วยลดความเสี่ยงของโรคหัวใจและโรคหลอดเลือดหัวใจ ชาเขียวญี่ปุ่นยังมีสารฟลาโวนอยด์ ซึ่งมีประโยชน์ต่อเซลล์ประสาท ช่วยลดความเสี่ยงของโรคพาร์กินสันและโรคอัลไซเมอร์ และยังมีประโยชน์ต่อผู้ป่วยเบาหวาน การดื่มชาเขียวญี่ปุ่นเป็นประจำช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย นอกจากนี้ ยังช่วยเผาผลาญไขมันและแคลอรี่ส่วนเกิน ช่วยในการลดน้ำหนัก
ประโยชน์ของชาจีน
ชาจีนจะมีสารต้านอนุมูลอิสระน้อยกว่าชาญี่ปุ่น แต่ปริมาณที่มีอยู่ก็เพียงพอที่จะช่วยส่งเสริมสุขภาพและลดความเสี่ยงของโรคหัวใจได้ สารต้านอนุมูลอิสระในชาจีนช่วยให้ร่างกายมีพลังงานและเผาผลาญไขมันได้เร็วขึ้น ช่วยเพิ่มความแข็งแรงในการออกกำลังกาย การดื่มชาจีนเป็นประจำช่วยป้องกันโรคร้ายแรงหลายชนิด เช่น มะเร็งเต้านม มะเร็งรังไข่ มะเร็งต่อมลูกหมาก และมะเร็งลำไส้ใหญ่ ชาจีนยังช่วยบำรุงกระดูก เพิ่มความหนาแน่นและความแข็งแรงของกระดูก ชาจีนยังมีประโยชน์ต่อสุขภาพช่องปาก ช่วยป้องกันฟัน ลดการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย และลดกลิ่นปาก