หลายคนคงเคยได้ยินคำว่า งานจองเปรียง กันมาบ้างใช่ไหมค่ะ เพราะตอนนี้กลังถูกพูดถึงเป็นอย่างมาก ในละครพรมลิขิตสุดฮิตขณะนี้นั่นเองค่ะ เรามาดูความหมายของงานนี้กันค่ะ

พระราชพิธีจองเปรียง

เป็นพระราชพิธีที่จะกระทำในเดือนสิบสอง พิธีบูชาไฟ ถวายสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทางพุทธศาสนา เปรียบเทียบได้กับ พิธีลอยกระทง ในปัจจุบันนี้นั่นเองนะคะ โดยในช่วงสมัยอยุธยา จะรู้จักกันในนาม พิธีลอยประทีป หรือ พิธีจองเปรียง ซึ่งแต่เดิมนั้น เป็นพิธีบูชาไฟตามความเชื่อในศาสนาพราหมณ์ฮินดูค่ะ มีไว้เพื่อสักการะพระพุทธเจ้า และพระแม่คงคา

พิธีลอยพระประทีป ในเดือนสิบสอง กฏมนเทียรบาลเรียกพระราชพิธีนี้ว่า พระราชพิธีจองเปรียง ลดชุดลอยโคม ซึ่งพิธีดังกล่าวนี้ จะจัดขึ้นทุกเดือน 12 ซึ่งจะมีกิจกรรมหลุกๆดังนี้ค่ะ
– การชักโคมไฟขึ้นสู่ยอดไม้
– และกิจกรรมที่ทำในน้ำคือการลอยโคมลงน้ำ
โดยพระมหากษัตริย์จะเสด็จออกลอยพระประทีปในเวลากลางคืน และทอดพระเนตร การนักขัตฤกษ์ ส่วนพระอัครมเหสี และพระสนมฝ่ายในตามเสด็จในเรือพระที่นั่งค่ะ

ในสมัยอยุธยา พระราชพิธีจองเปรียง ลดชุด ลอยโคมลงน้ำ ซึ่งอาจเข้าใจได้ว่าเป็นพิธีเดียวกันทั้งหมด แต่พิธีนี้มี 2 กิจกรรมในคราวเดียวกัน ก็คือ
– จองเปรียง ทำบนบก โคมที่จุดดวงไฟจากการจุดน้ำมัน และชักรอกโคมไฟขึ้นยอดเสา และ ลอยโคมลงน้ำ
– พระราชพิธีจองเปรียง ชักโคม ลอยโคม เป็นพิธีของพราหมณ์ เพื่อบูชาพระเป็นเจ้าทั้งสาม คือ พระอิศวร พระนารายณ์และพระพรหม ครั้นคนไทยรับนับถือพระพุทธศาสนาก็ทำพิธียกโคม เพื่อบูชาพระบรมสารีริกธาตุพระจุฬามณี ณ สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ลอยโคมบูชาพระพุทธบาท ณ หาดทรายแม่น้ำนัมมทานที ประเทศอินเดีย

จากพิธีจองเปรียง จนมาถึงพิธีลอยกระทง จึงถือเป็นประเพณีของไทยที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาแต่โบราณนั่นเองค่ะ จะเริ่มทำตั้งแต่ กลางเดือน 11 ถึงกลางเดือน 12 ซึ่งเป็นฤดูน้ำหลาก น้ำจะเต็มสองฝั่งแม่น้ำ ที่นิยมมากคือ ช่วงวันเพ็ญเดือน 12 เพราะพระจันทร์เต็มดวงทำให้แม่น้ำใสสะอาด แสงจันทร์สาดส่องเวลากลางคืน เป็นบรรยากาศที่สวยงาม เหมาะแก่การลอยกระทงเป็นอย่างยิ่งเลยค่ะ และในปีนี้ วันลอยกระทงประจำปี 2566 จะตรงกับ วันจันทร์ที่ 27 พฤศจิกายน 2566 นี้นะคะ โดยหากนับตามปฏิทินจันทรคติก็จะตรงกับวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 พอดีเลยนะคะ

ความเชื่อวันลอยกระทง 2566

สำหรับความเชื่อวันลอยกระทง ปี 2566 นั้น คนไทยจะเตรียมนำกระทงที่ทำจากวัสดุธรรมชาติ หรือวัสดุที่ย่อยสลายได้ ตกแต่งด้วยใบตอง และดอกไม้ให้สวยงาม ปักธูปเทียน บ้างก็ตัดปลายเส้นผม และเศษเล็บใส่ลงไปด้วย โดยถือเคล็ดว่าเปรียบเสมือนการปล่อยทุกข์โศกให้ลอยไปกับสายน้ำ รวมถึงการนำเหรียญใส่ลงไปในกระทง เพราะเชื่อว่าจะทำให้เงินทองไหลมาเทมาตลอดทั้งปีนั่นเองค่ะ